Sự nghiệp Vũ Nhật Tân

Bước đầu sự nghiệp âm nhạc đương đại

Năm 1990, Vũ Nhật Tân có được cuộc gặp truyền cảm hứng nhất khi còn là nhà soạn nhạc trẻ, đó là khi ông được gặp Tôn Thất Tiết. Sau khi Tôn Thất Tiết trở lại Hà Nội đầu những năm 1990, Vũ Nhật Tân đã được Tôn Thất Tiết khuyến khích đến Pháp, giúp cho ông có được những buổi biểu diễn ra mắt quan trọng tại Paris. Vũ Nhật Tân đã giành được giải Nhất trong cuộc thi St. Germain-en-Laye với tác phẩm âm nhạc "Ký ức".[4]

Năm 1995, một tác phẩm Vũ Nhật Tân viết cho dàn nhạc giao hưởng đã được biểu diễn thành công trong Festival âm nhạc đương đại ở Basel, Thụy Sĩ.[5] Trong năm 2000 đến 2001, Vũ Nhật Tân theo học sáng tác và âm nhạc điện tử với Johannes Fritsch tại Học viện Âm nhạc Cologne, Đức. Năm 2002, ông tiếp tục du học tại trường Đại học San Diego tại Hoa Kỳ với Chinary Ung.[4] Tác phẩm của ông đã được biểu diễn tại nhiều liên hoan âm nhạc, trong đó có Festival Roaring Hoofs tại Ulaanbataar năm 2000, Festival Louisiana về Âm nhạc Hiện đại tại Barton Rouge năm 2002, Festival Âm nhạc Thể nghiệm tại Perth năm 2003, Festival Âm nhạc Đương đại châu Á tại Tokyo năm 2004.[3]

Vũ Nhật Tân đã tìm được một số cộng sự có chung niềm đam mê và thành lập một nhóm nghệ thuật đương đại xuyên Việt, trong đó cả những nghệ sĩ Việt kiều.[5] Cũng trong năm 2003, ngay sau khi vừa trở về từ Festival nghệ thuật đương đại tổ chức tại Trung Quốc, Vũ Nhật Tân đã bắt tay vào thực hiện ngay công việc biểu diễn với chương trình "Âm hưởng Phố" ở Nhà hát Lớn Hà Nội ngày 14 tháng 11.[5] Ngày 16 tháng 9 năm 2005, Vũ Nhật Tân đã cùng nhà thơ Trần Đăng Khoa, một họa sĩ và hai nhiếp ảnh gia khác thực hiện triển lãm "Hạt gạo" kéo dài tới hết tháng, trong đó Vũ Nhật Tân đóng góp tác phẩm âm nhạc mang tên "Giọt".[6]

Đầu năm 2006, Vũ Nhật Tân vừa có buổi trình diễn ở Campuchia cùng với các nghệ sĩ của nhiều nước. Do kinh phí eo hẹp nên ông đã đứng ra "tự biên tự diễn".[7] Chính bản thân ông đã chơi một tác phẩm của bản thân mình có tên "Sáo mơ" cho ba cây sáo trên nền nhạc lập trình bằng máy tính xách tay. Tác phẩm thứ hai là "Ngẫu hứng" cho sáo và piano cũng trên nền nhạc lập trình bằng máy tính xách tay.[7] Tháng 2 năm 2009, Vũ Nhật Tân tham dự chương trình thể nghiệm hòa tấu âm nhạc châu Á – Scandinavia (Copenhagen – Hà Nội) với tư cách là một trong những nhạc sĩ của chương trình. Buổi hòa nhạc có thêm sự kết hợp của nhạc sĩ Ðan Mạch Michael Møller, nhạc sĩ Quốc Trung và nhạc sĩ Nicolai Abrahamsen.[8] Báo Tuổi trẻ đã gọi đây là món "lẩu" âm nhạc và miêu tả "cho rất nhiều nguyên liệu vào cùng một nồi, đảo đều và ăn chung".[9] Tháng 7 cùng năm 2009, Vũ Nhật Tân chơi DJ trong các màn liên hoan diễn xướng hầu thánh của người dân tỉnh Hà Nam tại Lễ hội đền Lảnh Giang diễn ra từ ngày 23 đến 26 tháng 7.[10]

Hợp tác và đột phá

Jeff von der Schmidt

Năm 2009, Vũ Nhật Tân bắt đầu hợp tác lâu dài với Jeff von der Schmidt (en) và Jan Karlin (en), Giám đốc của Southwest Chamber Music (en) và Liên hoan Âm nhạc đương đại Quốc tế Los Angeles. Sự hợp tác với nhạc trưởng Jeff von der Schmidt, người từng đoạt giải Grammy đã tạo điều kiện cho danh tiếng của Vũ Nhật Tân tại quốc tế, giúp cho ông có nhiều buổi biểu diễn và bảo trợ sáng tác ở cả Việt Nam và Mỹ.[4] Cũng trong năm 2010, nhạc trưởng Schmidt đã mời Vũ Nhật Tân tham dự cuộc giao lưu trao đổi văn hóa lớn trong lịch sử Mỹ và Việt Nam, là động lực thúc đẩy và là niềm cảm hứng cho Vũ Nhật Tân sáng tác "phố" dựa trên hình ảnh giao thông đường phố của Hà Nội. Tác phẩm được bảo trợ sáng tác bởi Wang Chung Lee và Susan Bienkowski.[4] Cùng năm trong các buổi hòa nhạc Asending Dragon (Thăng Long), nhạc phẩm "Ký ức" đã nhận được sự đón nhận nồng nhiệt từ khsan giả Los Angeles khi màn trình vẫn chưa kết thúc.[4] Ông cũng hợp tác với DJ Trí Minh cho ra mắt album mang tên "Hanoi Sound Scape".[11]

Một số tác phẩm của Vũ Nhật Tân đã tạo dựng được sự chú ý và lôi cuốn các nhạc sĩ cũng như khán giả Mỹ, giúp cho ông tiếp tục được mời trở lại Los Angeles vào năm 2012 với tư cách là nhà soạn nhạc tham dự Liên hoan Âm nhạc Đương đại Quốc tế Los Angeles trong 6 tuần dưới sự tài trợ của Hội đồng Văn hóa châu Á tại thành phố New York.[4] Trong lễ khai mạc liên hoan Âm nhạc này, ông giới thiệu tác phẩm "Khúc ca Napalm".[12] Khi biểu diễn tại thành phố này, bản nhạc được đánh giá cao và được tài trợ sáng tác bởi E.Randol Schoenberg, cháu trai của nhà soạn nhạc Arnold Schoenberg.[4] Trong 6 tuần cư trú tại Los Angeles, Vũ Nhật Tân đã thảo luận với Southwest Chamber Music về khả năng thành lập Nhóm nhạc Đương đại Hà Nội. Dự định của ông nhận được mọt kế hoạch hành động dài hạn tại Phiên thử nghiệm nhanh cùng ngày do Trường Kinh Doanh Peter F.Drucker tại Đại học Claremont McKenna tài trợ.[4]

Năm 2013, Vũ Nhật Tân được mời tham dự buổi hội thảo về âm nhạc đương đại do Hội Âm nhạc Hà Nội tổ chức. Buổi hội thảo với chủ đề "Âm nhạc đương đại" do chính ông là diễn giả đã khiến nhiều nhạc sĩ phải thốt lên về âm nhạc đương đại là “Không hiểu gì; Chẳng có chủ đề, giai điệu, tiết tấu gì cả”.[13] Ngày 29 tháng 8 năm 2014, Vũ Nhật Tân tổ chức một màn độc diễn với đêm diễn "Sự lãng mạn của công nghệ" với sự kết hợp giữa đàn piano điện tử, hệ thống đàn tổng hợp âm thanh, thiết bị điều khiển kỹ thuật số cùng phần nhạc nền soạn sẵn từ laptop.[14]

Vào năm 2015, Jeff von der Schimdt và Karlin chính thúc trở thành cố vấn nghệ thuật cho nhóm và cùng cho ra mắt Nhóm Nhạc Đương đại Hà Nội cùng Vũ Nhật Tân và nghệ sĩ vĩ cầm Phạm Trường Sơn.[4] Ngày 8 tháng 5 cùng năm, Vũ Nhật Tân làm người đề xuất ý tưởng và là cố vấn nghệ thuật của chương trình mở màn cho chuỗi nghệ thuật "Chuyện nhạc phố cổ" kể về âm nhạc xưa và nay của Hà Nội. Đây cũng là lần đầu tiên xuất hiện một không gian âm nhạc cổ truyền được phục dựng một cách nguyên bản, không có bất cứ sự hỗ trợ kỹ thuật khuếch tán âm thanh nào.[15] Chương trình này đã giúp công chúng VIệt Nam cảm nhận được những văn hóa lâu đời của đất vùng đất Thăng Long có lịch sử ngàn năm mà ngày nay là Hà Nội.[16] Sau đó ít ngày, Vũ Nhật Tân tham gia "Lễ hội âm nhạc mùa hè" cùng 2 nghệ sĩ DJ khác là Ngọc Anh và Dee.F được tổ chức tại quận Ba Đình, Hà Nội.[17]

Năm 2016, Vũ Nhật Tân tham gia đêm nhạc với tựa đề "Câu chuyện của tình yêu" được tổ chức tại Hà Nội. Đêm nhạc là sự kết hợp giữa nghệ sĩ đàn tranh Phan Ý Ly và Vũ Nhật Tân trong vai trò nghệ sĩ piano.[18] Sau đó không lâu, Vũ Nhật Tân tiếp tục tham gia đêm nhạc đặc biệt "Ngẫu hứng" với Peter Jacobson, một nghệ sĩ cello đến từ Los Angeles.[19] Vũ Nhật Tân đã từng được mời giảng dạy về âm nhạc Việt Nam tại Úc và Trung Quốc năm 2003. Ông là giảng viên soạn nhạc và âm nhạc điện tử tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam từ năm 1995.[3]

Những năm cuối đời và dự định

Những năm 2004 - 2007, Vũ Nhật Tân đã bắt đầu tìm hiểu đờn ca tài tửcải lương khiến nhiều người ở Nam bộ khá ngạc nhiên. Ông đã sớm chắt lọc để đưa nhạc tài tử vào nhiều sáng tác và trình tấu. Nhưng ước mơ lớn nhất của Vũ Nhật Tân là muốn đưa đờn ca tài tử và cả cải lương vào dàn nhạc giao hưởng. Trong năm 2019, Vũ Nhật Tân vẫn nói về ý định này và cho biết đã hoàn thành một số mảng chính, chỉ chờ nhà đầu tư là có thể hoàn chỉnh và dàn dựng.[20] Để bổ trợ, Vũ Nhật Tân đã sưu tầm nhiều bài bản, thâu âm, sách, bài nghiên cứu, bài báo về nghệ thuật đờn ca tài tử và cải lương và đưa một số yếu tố âm nhạc truyền thống vào tác phẩm đương đại.[20] Cùng năm, Vũ Nhật Tân cho biết đang chuẩn bị tài liệu gấp rút cho việc viết cuốn lịch sử âm nhạc hiện đại Việt Nam ở khía cạnh tiếp nhận quốc tế và đổi mới quốc nội. Cuốn sách này nếu xuất bản sẽ có độ dày khoảng 600 trang, là một khái quát về lịch đại, cũng như phân tích chuyên sâu những trường hợp đặc biệt. Anh cũng cho biết trong những đợt lưu diễn, lưu trú, giảng dạy ở nước ngoài, dù chuyên môn về âm nhạc thể nghiệm nhưng vẫn không quên sưu tầm dữ liệu cho sách này. Tuy vậy cho đến khi qua đời, ông vẫn chưa hoàn thành xong.[20]

Những năm cuối thập niên 2010, Vũ Nhật Tân nhận được một số lời mời sáng tác khác đến từ Nhóm Hòa tấu Apollo ở Houston, bang Texas. Ông sáng tác "Mây" (tên tiếng Anh là "Clouds") cho đàn bầutứ tấu đàn dây.[4] Với lời mời từ Viện Goethe, Vũ Nhật Tân sáng tác "Hanoise!" dưới sự thể hiện của Nhóm nhạc đương đại Hà Nội với các khách mời đến từ Nhóm Hòa tấu Hiện đại và Tứ tấu đàn dây Arditti. Tác phẩm cuối cùng của ông, "Mây" cho violin và piano, được mời sáng tác bởi những người bảo trợ phía bên Mỹ của ông.[4]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Vũ Nhật Tân //www.worldcat.org/issn/2354-1326 http://hanoimoi.com.vn/Tin-tuc/Giai-tri/452549/am-... http://www.hanoimoi.com.vn/tin-tuc/Van-hoa/754684/... https://www.latimes.com/entertainment/arts/culture... https://www.latimes.com/entertainment/arts/la-et-c... https://www.regioactive.de/story/12558/interviewmi... https://vnexpress.net/bi-dung-so-noi-dau-ngot-ngao... https://vnexpress.net/nhac-si-vu-nhat-tan-qua-doi-... https://vnexpress.net/phim-kinh-di-dau-tay-cua-bui... https://vnexpress.net/vu-nhat-tan-chay-het-minh-ch...